نخستین نهاد موسیقی در افغانستان در سال ۱۹۷۳ در چوکات وزارت معارف شروع به فعالیت نمود، و تا اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰( یعنی تاوقتی که این مکتب با لیسه صنایع یکجا گردید) فعال بود. پس از آن، دیپارتمنت کوچک در چوکات لیسه هنرها بنام موسیقی به وجود آمد و این نهاد با محدودیت‌های فراوان تا سال ۱۹۹۲ فعالیت کرد.

تاریخچه

در سال ۲۰۰۱ دیپارتمنت موسیقی دوباره در چوکات لیسه هنرها با وجود نبود امکانات، ظرفیت‌ها و سهولت‌های لازم جوابگوی نیازمندی‌های ویژه تحصیلات موسیقی، شکل تازه به خود  گرفت.

در سال ۲۰۰۸ وزارت معارف جمهوری اسلامی افغانستان با در نظر داشت وضعیت بحرانی موسیقی در کشور، نبود امکانات و برنامه‌های لازم در دیپارتمنت موسیقی لیسه هنرها و مساعد ساختن شرایط سالم برای انکشاف انواع مختلف موسیقی و رشد استعدادهای نسل جوان در همکاری با پوهنتون مونش آسترالیا، طرح بازسازی تحصیلات موسیقی و ایجاد نخستین نهاد اکادمیک و اختصاصی را برای تحصیلات موسیقی که توسط داکتر احمد ناصر سرمست، طرح شده بود، روی دست گرفت.

انستیتوت ملی موسیقی افغانستان در ۲۰ جون ۲۰۱۰ بعد از دو سال سعی و تلاش در راه ایجاد سهولت‌ها و امکانات لازم افتتاح شد و در مدت کوتاه توانسته‌است تا در سطح ملی و بین‌المللی منحیث یکی از موفق‌ترین پروژه‌های معارف کشور و تغییرات مثبت ده سال اخیر مطرح شود.

انستیتیوت ملی موسیقی افغانستان، جزء برنامه‌های تعلیمی وزارت معارف افغانستان بوده و در چوکات معینیت تعلیمات تخنیکی و مسلکی، فعالیت می‌کند.

این انستیتیوت، یکی از موفق‌ترین نهادهای تعلیمات اختصاصی وزارت معارف بوده و در راستای احیا و بازسازی فرهنگ موسیقی در کشور، پیشگام می‌باشد.

انستیتیوت ملی موسیقی افغانستان، نخستین نهاد اختصاصی اکادمیک موسیقی در افغانستان است که زمینه‌ی تحصیلات عمومی و مسلکی موسیقی را در عرصه‌های موسیقی افغانی و غربی با معیارهای جهانی برای دختران و پسران فراهم ساخته و زمینه‌ی انتقال مهارت‌ها و دانش مخصوص موسیقی را از استادان کهن‌‏سال و با تجربه به نسل‌های نو مهیا می‌سازد.

این نهاد، دانش‌آموزان را از صنف‌های چهارم جذب کرده و برای مدت یازده سال آن‌ها را تحت آموزش اختصاصی موسیقی قرار می‌دهد.

این نهاد اکادمیک ۵۰ ٪ سهم جدید شمولان خویش را سالانه برای اطفال خیابانی و پرورشگاه‌ها اختصاص داده و به حمایه‌ی دوستان و تمویل‌کنندگان بین‌المللی خویش صندوق مساعدت مالی را برای تشویق این دسته از دانش‌آموزان خویش، ایجاد کرده‌است.

برنامه این نهاد، ترکیبی از مضامین عمومی و اختصاصی موسیقی بوده و دانش‌آموزان این نهاد در کنار فراگیری دروس اختصاصی موسیقی و آلات موسیقی، علوم دینی، اجتماعی و ساینس را نیز مطابق نصاب تعلیمی سایر انستیتیوت‌‏های کشور فرا می‌گیرند.

دانش‌آموزان انستیتیوت ملی موسیقی افغانستان، امروز به سهولت‌هایی دسترسی دارند که هیچ‌گاه در هیچ دوره‌ی از تاریخ موسیقی در افغانستان چنین شرایط در اختیار مشتاقان هنر موسیقی نبوده‌است:

۴۰ اطاق سوند پروف برای کار عملی دانش‌آموزان بهترین آلات موسیقی، کتابخانه‌ی مجهز اختصاصی موسیقی، اطاق سمعی و بصری با تمام امکانات لازم، نصاب و مفردات معیاری، استادان و پروفیسوران موسیقی از نقاط مختلف جهان، مجهزترین استدیوی ثبت موسیقی، مرکز صحی، کارگاه ترمیم آلات موسیقی، صالون ویژه‌ی کنسرت با گنجایش ۳۰۰ نفر    لیلیه‌ی دختران.

انستیتیوت ملی موسیقی افغانستان، در مدت کوتاهی که از عمر آن می‌گذرد به دست‌‏آورد های چشم‌گیری به سطح ملی و بین‌المللی نایل آمده‌است:

جایزه حقوق موسیقائی از طرف شورای بین‌‏المللی موسیقی در ۲۰۰۹ ، جایزه بنیاد بشری دیود چو در سال ۲۰۰۹، تقدیرنامه وزارت اطلاعات و فرهنگ جمهوری اسلامی افغانستان ۲۰۱۰، مدال معارف جمهوری اسلامی افغانستان ۲۰۱۱، در سال ۲۰۱۲ مدال افتخاری المپیک  افغانستان.

دیپارتمنت آلات موسیقی افغانی، دیپارتمنت آلات موسیقی غربی، دیپارتمنت ترمیم آلات موسیقی، دیپارتمنت مضامین عمومی، دیپارتمنت زبان انگلیسی